كلم

كلم؛ سبزي ضد سرطان

مجموعه: خواص مواد غذايي

كلم ، گياهي با سابقه ي بسيار طولاني و تنوع زياد است. كاشت و برداشت آن به 600 سال قبل از ميلاد در يونان برمي گردد . از معروف ترين انواع آن مي توان كلم برگ، گل كلم، كلم بروكسل، كلم پيچ، كلم قمري و كلم بروكلي را نام برد . بيشترين مصرف كننده هاي كلم ها آلماني ها، استراليايي ها و روس ها هستند. در آمريكا نيز اين گياه داراي سابقه طولاني كشت و مصرف است.

خواص كلم

انواع كلم غني از ويتامين C ، ويتامين A و اسيد فوليك است و داراي عناصري مثل گوگرد، فسفر و كلسيم است.

فولات موجود در كلم براي زنان باردار بسيار مفيد است و مانع بروز نواقص سيستم عصبي جنين مي شود.

همچنين فولات در پيشگيري از بيماري هاي قلبي و عروقي مفيد است. از اين رو افرادي كه يك بار دچار سكته شده اند خيلي خوب است مرتب كلم مصرف كنند و اگراز نوع كلم قرمز باشد كه در آن ليكوپن موجود است اثر آن براي اين افراد چند برابر مي شود.

از مهم ترين خواص اين خانواده مي توان به تأثير آنها در پيشگيري از سرطان اشاره كرد. ويتامين C ، بتاكاروتن و ايندول موجود در انواع كلم در ايجاد خاصيت ضد سرطاني آن نقش دارد. در بين آنها كلم بروكلي در پيشگيري از سرطان مؤثرتر است و اين خاصيت ضد سرطاني به دليل وجود مواد آنتي اكسيدان بيشتري مي باشد.

مطالعات نشان داده كساني كه بيشتر از سبزيجات به ويژه خانواده ي كلم استفاده كرده اند كمتر به سرطان كولون مبتلا شده اند.

تحقيقات نشان مي دهد رشد سرطان داراي روندي است كه تركيبات مواد غذايي مي تواند در طولاني شدن اين روند مؤثر باشد، مثلاً همانطور كه سيگار كشيدن و ورود دود سيگار به ريه از عواملي است كه رشد سرطان ريه را تسريع مي كند ، بعضي تركيبات مواد غذايي مثل مواد موجود در خانواده ي كلم با كمك به كل سيستم ضد سرطان در بدن، موجب تقويت سيستم ايمني مي شوند. بدين صورت كه ايندول موجود در كلم موجب تحريك آنزيم هاي خاصي مي شود كه آزاد شدن مولكول هاي گلوتاتيون را افزايش مي دهد كه روند سرطان را كند مي كند. اگر فردي با سرطان روده ي بزرگ رژيم مناسبي را رعايت كند، عمر طولاني تري خواهد داشت و عوارض سرطان ديرتر بروز مي كند.

انواع كلم

•كلم پيچ يا كلم برگ ( CABBAGE ) : كلمي بدون ساقه است كه مصرف برگ يا آب آن داراي خاصيت ضد التهابي در بدن است.

•كلم بروكلي ( BROCCOLI ) : غني از ويتامين هاي A و C است و رنگدانه هاي ضد سرطان دارد . در هنگام خريد انواع سبزتر آن را انتخاب كنيد و براي ماندگاري بيشتر نيز بايد آن را به صورت شسته نشده داخل كيسه ي سر باز در يخچال نگهداري كنيد ، زيرا رطوبت باعث رشد قارچ در آن مي شود و هنگام مصرف بايد آن را خوب بشوييد.

•گل كلم ( CAULIFLOWER ) : قست مورد استفاده ي آن گل آذين آن است. گليكوزينولات هاي موجود در آن باعث ايجاد طعم خردل در آن مي شود، خصوصاً اگر خام مصرف شود.

•كلم بروكسل ( BRUSSELS SPROUTS ) : قسمت مورد استفاده آن معمولاً جوانه هاي متورمي است كه در اطراف ساقه ي گياه زير چتر برگ ها بيرون مي زند و به شكل غده هاي گوشتي سبز و سفت به اندازه ي فندق و يا به شكل تكمه در مي آيد. اين نوع كلم نيز غني از ويتامين C و A و فولات است و در پيش گيري از سرطان مؤثر است.

خواص دارويي كلم

* در قديم مردم فرانسه از كلم خرد شده ، شيره تهيه مي كردند و معتقد بودند كه خوردن 3 يا 4 قاشق از آن صدا را صاف مي كند. كلم پخته درمان سرفه هاي كهنه است . براي اين منظور سوپي كه حاوي قلم گاو و كلم باشد ، تهيه كنيد و به فرد مورد نظر بدهيد.

* مصرف كلم فوايد زيادي براي دستگاه گوارش دارد. اولاً تخم كلم ، كرم كُش است و مصرف آن به دليل وجود مواد گوگردي براي پاك كردن دستگاه گوارش بسيار مفيد است. ديگر اينكه چون فيبر زيادي دارد، در رفع يبوست مؤثر است . پس بهتر است بصورت خام با سالاد مصرف شود كه هم يبوست را بهبود مي بخشد و هم زخمهاي بواسير را التيام مي دهد. روزانه 3 قاشق از شربت كلم تمام كرم هاي بدن را دفع مي كند.

* مصرف كلم براي پاك كردن خون مفيد است و چون ويتامين C دارد به رفع كم خوني كمك مي كند . از اين رو رنگ رخسار را درافراد ضعيف بهبود مي بخشد.

* كلم خواب آور است و از سردرد مي كاهد.

* خوردن 6 گرم تخم كلم نيروي جنسي را تحريك مي كند.

* مداومت در خوردن كلم باعث از بين رفتن سنگ هاي ادراري مي شود.

* كلم داراي گوگرد است . پس شتشوي سر با شيره ي آن شوره سر را خوب مي كند و مرهم كلم پخته بر سر ريزش مو را كم مي كند. براي رشد مو و ناخن نيز مفيد است.

تركيب شيميايي كلم

كلم ها داراي مواد معدني و ويتامين هاي زيادي هستند . از ديگر تركيبات موجود در كلم گلوكوزيدها و ماده اي بنام MYROSIN را مي توان نام برد. MYROSIN يك دياستاز مخصوص است كه در دانه ي خردل نيز وجود دارد و تندي دانه ي خردل مربوط به آن است.

از هيدروليز گلوكوزيدها، گلوكز و اسانس گوگرد دار توليد مي شود كه همين ماده پس از پختن كلم اغلب موجب توليد بوي نامطبوع گوگردي مي شود.

جدول تركيبات شيميايي كلم

مواد موجود در نصف ليوان كلم برگ خام :

انرژي 18 كالري
فيبر 2 گرم
چربي ندارد
كربوهيدرات 4 گرم
پروتئين 1 گرم
كلسيم 33 ميلي گرم
پتاسيم 172 ميلي گرم
منيزيم 11 ميلي گرم
ويتامين A 9 RE*
ويتامين C 23 ميلي گرم
فولات 30 ميكروگرم

نكته:

با وجود تمام خواص ذكر شده در مورد كلم افرادي كه مبتلا به گواتر هستند بايد در مصرف كلم احتياط كنند زيرا بعضي گليكوزينولات هاي موجود دراين خانواده به ايزوتيوسيانات تبديل مي شوند كه از جذب يد توسط غده تيروئيد جلوگيري مي كنند. ديگر اينكه زياده روي در مصرف كلم موجب ايجاد نفخ و افزايش
فشار خون مي شود.